Wat is overdruk, waar let je op, hoe gebruik je het?
Allereerst: wat is overdruk?
Dus, wat is overdruk precies? Heel simpel gezegd is overdruk een instelling in ontwerpprogramma’s die bepaalt hoe verschillende lagen in een ontwerp met elkaar omgaan. Wanneer overdruk aanstaat, worden de kleuren van verschillende lagen gemengd waar ze elkaar overlappen. Dit kan soms een gewenst effect geven, maar vaak wil je juist dat alleen de bovenste laag zichtbaar is, zonder dat kleuren vermengen.
Een simpel voorbeeld: stel je hebt een blauwe cirkel en je plaatst er een gele cirkel overheen. Als overdruk uitstaat, wordt de blauwe cirkel deels uitgespaard waar de gele cirkel komt. De gele cirkel drukt dan op het witte papier. Zet je overdruk aan, dan worden de kleuren gemengd waar ze elkaar overlappen, en krijg je in dit geval een groene kleur op de plek waar blauw en geel elkaar raken. In de afbeelding hieronder zie je wat overdruk is en hoe het eruitziet in de praktijk.
Wat is de oorzaak van overdruk?
Wat is dan de oorzaak van overdruk? Want overdruk is in de meeste gevallen niet gewenst, omdat het kleureffecten kan veroorzaken die je niet terugziet in je digitale ontwerp. Je wilt het dus voorkomen.
Het grootste probleem met overdruk is dat het in de meeste probleemgevallen ongemerkt aanstaat in je ontwerpsoftware. Je ziet het namelijk pas terug in het eindresultaat, niet tijdens het ontwerpen zelf. Daardoor kunnen er onbedoelde kleurmenging of ongewenste effecten ontstaan als je je bestand niet zorgvuldig controleert. Dat is ook waarom het zo belangrijk is om op de hoogte te zijn van wat overdruk is.
Hoe check je je drukbestand op overdruk?
De instelling voor overdruk staat doorgaans standaard uit. Toch is het aan te raden om je drukbestand hier goed op te controleren voordat je het uploadt. Zo check je jouw Adobe Illustrator- of InDesign-bestand op overdruk:
- Ga naar Weergave en klik op Voorvertoning overdruk.
- Zet de voorvertoning overdruk een paar keer aan en uit. Verandert er iets aan je bestand? Dan staat er ergens overdruk aan.
- Selecteer het object waar overdruk aanstaat.
- Klik op Venster en vervolgens op Kenmerken. Werk je in InDesign? Dan zijn de stappen Venster > Uitvoer > Kenmerken.
- In het pop-up scherm kun je overdrukken in- en uitschakelen.
Extra aandachtspunten
Nu je precies weet wat overdruk is, waar je het voor kunt gebruiken en hoe je het aan (of juist uit) zet, willen we je nog 2 belangrijke aandachtspunten meegeven.
- InDesign zet overdruk automatisch aan voor de kleur 100% K. Ook wanneer dit geen tekst is! Controleer daarom altijd of overdruk aan of uit staat.
- Wil je witte delen zichtbaar maken in je ontwerp? Zet wit niet op overdruk. Wit is namelijk geen drukkleur en ontstaat juist door het papier niet te drukken. Wanneer je overdruk aanzet, worden de witte gedeeltes alsnog bedrukt met een andere laag en vallen daardoor dus weg.
Wat is het nut van overdruk dan eigenlijk?
Hoewel overdruk in veel gevallen ongewenst is, zijn er situaties waarin het juist handig kan zijn. Een voorbeeld van een situatie waarin overdruk wél nuttig is, is bijvoorbeeld als je een gekleurd vlak hebt met daarin zwarte tekst. Als je overdruk uit hebt staan, kunnen er uitsparingen ontstaan in het gekleurde vlak voor de tekst, en kan een lichte verschuiving tijdens het drukken ervoor zorgen dat je een witte rand rond de tekst krijgt. Door overdruk aan te zetten, voorkom je dit probleem en wordt de zwarte tekst netjes over het gekleurde vlak gedrukt.
Een ander voorbeeld waarbij overdruk nuttig kan zijn, is wanneer je werkt met twee PMS-kleuren. Door overdruk in te schakelen, kun je de twee kleuren mengen om een derde kleur te creëren. Zo creëer je dan extra creatieve mogelijkheden die je anders niet zou hebben.
Andere tips voor je drukwerk
Niet alleen het checken op overdruk is belangrijk tijdens het ontwerpen van je drukwerk. Er zijn nog een aantal andere belangrijke zaken om rekening mee te houden. Denk aan het juiste kleursysteem (CMYK of PMS). De inktdekking, de resolutie van je afbeeldingen en je lettercontouren. Deze elementen zijn net zo belangrijk om ervoor te zorgen dat je drukwerk van hoge kwaliteit is. Als je de links volgt, vertellen we je er alles over in onze andere blogs!
Wat is overdruk? – In conclusie
Nu je weet wat overdruk is, hoe je het kunt controleren en hoe je het eventueel ook kunt toepassen, zou het duidelijk moeten zijn geworden dat dit een belangrijk onderdeel is in het drukproces. Tenslotte kunnen er ongewenste effecten ontstaan in het eindresultaat als je je bestand niet checkt op overdruk. Zorg dus altijd dat je drukbestand goed gecheckt is om onaangename verrassingen te voorkomen.
Hierbij zijn we aan het einde gekomen van onze blog over overdruk. Bedankt voor het lezen van “Wat is overdruk, waar let je op, hoe gebruik je het?”!
Tags: